Arap ayaklanmaları ve kırılgan devlette çocuk olmak: Mısır ve Suriye

Abstract

2010 yılı sonunda Tunus’ta başlayan ve Mısır, Cezayir, Ürdün, Libya, Bahreyn, Yemen ve Suriye gibi Arap coğrafyasının farklı bölgelerine yayılan ayaklanmalar ile Ortadoğu’da devlet, devlettoplum ilişkileri yeniden tanımlanmaya ve biçimlenmeye başlamıştır. Daha fazla temel hak ve özgürlük talebi ile başlayan, ancak her gün artan terör ve insan ölümüyle devam eden bu süreçte en çok etkilenen aktörlerden biri, çocuklardır. Çalışma, Arap ayaklanmalarında çocuk olmayı başarısız/kırılgan devlet olarak tanımlanan Mısır ve Suriye örnekleri üzerinden tartışacaktır. Mısır ve Suriye’nin ayaklanmaların başladığı zamandan bugüne kırılgan devlet derecelendirmesi ile çocukların bu ülkelerdeki durumu karşılaştırılarak devlet otoritesi ve meşruiyetin yansıması görülmeye çalışılacaktır. Mısır’da Hüsnü Mübarek’in devrilmesinden sonraki üç yıllık süreç içerisinde iki ayrı anayasa yapılarak halkoyuna sunulmuş, sonuçta devletin otoritesi darbe ile de olsa korunmuştur. Suriye’de ise başlayan ayaklanmalar her gün artmış, süreç iç savaşa dönüşmüş, başlangıçtaki özgürlük talebinin yerini hayatta kalabilme almış, yaşanan meşruiyet kaybı anayasa ve kurumsallığı da çökertmiştir. Çalışma, başarısız/kırılgan devlet kavramsallığı içerisinde bu iki devlette çocuğun konumunu, devletlerin yapısının birey üzerindeki etkisi üzerinden karşılaştırmalı olarak analiz etmeyi hedeflemektedir.