Siber-ulus: dijital egemenlik alanı ve Barbados’un Metaverse elçiliği

Abstract

Siber uzayın genişlemesi, toplumsal ve siyasal hayatta pek çok değişime neden olmaktadır. Bireylerin etkileşimlerinde yeni pratiklerin ve normların ortaya çıkmasının yanı sıra, şirketler ve devletler gibi kurumsal aktörlerin de işleyişlerinde dönüşümler gözlenmektedir. Sanal gerçekliğin yeni platformu Metaverse de vaat ettiği yenilikler ile bu dönüşümler için bir alan yaratmaktadır. Platformun sanal gerçeklik yapısı, bireyler arası ilişkiler bazında tartışmalara neden olurken, metaverse devletler tarafından da yeni etkileşim biçimleri geliştirmek için kullanılmaktadır. Nitekim Barbados Kasım 2021’de Metaverse’te bir elçilik açacağını duyurmuştur. Çevrimiçi bir sayfadan farklı olarak bu elçiliğin “egemen dijital toprak” olarak tanımlaması yapılmaktadır. Bu açıklama pek çok tartışmaya neden olmakta ve modern devlet anlayışını sorgulatmaktadır. Bu çalışmada Weberyen devlet tanımı kullanılarak, dijital dönüşümün devlet kavramının üzerindeki etkisi, Barbados Metaverse elçiliği örneği üzerinden irdelenecektir. Bu bağlamda, modern devlet unsurları ele alınarak, dijital dönüşümün pratikler üzerindeki etkisinden ziyade devletin temel taşları olan özelliklerinde yarattığı değişim incelenecektir. Özellikle egemenlik unsurunun, ‘toprak’ kavramının ve de sınırlar içerisinde güvenlik sağlanmasının tek bir egemen devletten ziyade özel bir şirketin hizmetlerine bağlı olmasının olası çelişkileri vurgulanacaktır. Bu bağlamda, bir devlet ve bir şirket arasındaki sıra dışı işbirliği ve karşılıklı meşruiyet sağlanmasının da altı çizilecektir.